Ենթաստամոքսագեղձի քաղցկեղը չարորակ նորագոյացությունների ընդհանուր կառուցվածքում կազմում է 2-7%: Առավել հաճախ հանդիպում է միջին և տարեց հասակում, տղամարդկանց մոտ 2 անգամ ավելի հաճախ:
Մակրոսկոպիկ ձևերը. հանգուցավոր և դիֆուզ: Ուռուցքի շուրջ միշտ առկա է խրոնիկ բորբոքային սկլերոտիկ պրոցես:
80-90% դեպքերում զարգանում է արտատար ծորանների էպիթելից, ավելի հազվադեպ` գեղձի կղզյակային հյուսվածքից և դեպքերի մեծամասնությունում ունի ադենոկարցինոմայի կառուցվածք:
60-70% տեղակայում է գեղձի գլխիկում, 20-30% դեպքերում` գեղձի մարմնում, 4-5% դեպքերում դիտվում է օրգանի տոտալ ախտահարում:
Ենթաստամոքսագեղձի քաղցկեղը տալիս է վաղ լայնածավալ մետաստազներ. լիմֆոգեն ճանապարհով դեպի ռեգիոնար ավշահանգույցներ (պարապանկրեատիկ, միջընդերային, հարստամոքսային) և հեռավոր մետաստազներ (լյարդ, թոքեր, գլխուղեղ, ոսկրեր, երիկամներ, միջնորմային և պարանոցային ավշահանգույցներ):
Ուռուցքը կարող է տարածվել հարևան օրգաններին և հյուսվածքներին` ստամոքս, տասներկումատնյա աղիք, հեպատոդուոդենալ կապան, ինչպես նաև ճնշել կամ ներաճել մոտակա խոշոր երակային անոթներին` վերին միջընդերային, դռներակ և ստորին սիներակ:
Ենթաստամոքսագեղձի քաղցկեղի դասակարգումը ըստ TNM համակարգի
T- առաջնային ուռուցք.
Tx – տվյալներն անբավարար են առաջնային ուռուցքի գնահատման համար
T0 - առաջնային ուռուցքը չի որոշվում
Tis – նախաինվազիվ քաղցկեղ (carcinoma in situ)
T1 – ուռուցքը սահմազատված է ենթաստամոքսագեղձով, մինչև 2սմ առավելագույն չափսով
T2 – ուռուցքը սահմազատված է ենթաստամոքսագեղձով, 2սմ-ից ավել առավելագույն չափսով
T3 – ուռուցքը տարածվում է ենթաստամոքսագեղձի սահմաններից դուրս, բայց չի ընդգրկում ընդերային կամ վերին միջընդերային զարկերակը
T4 – ուռուցքը տարածվում է ընդերային կամ վերին միջընդերային զարկերակներին
N – ռեգիոնար ավշային հանգույցներ
Nx – տվյալներն անբավարար են ռեգիոնար ավշային հանգույցների գնահատման համար
N0 - բացակայում են ռեգիոնար ավշային հանգույցների մետաստատիկ ախտահարման նշանները
N1 – առկա են մետաստազներ ռեգիոնար ավշային հանգույցներում
M – հեռավոր մետաստազներ
Mx – տվյալներն անբավարար են հեռավոր մետաստազների գնահատման համար
M0 – չկան հեռավոր մետաստազների նշաններ
M1 – առկա են հեռավոր մետաստազներ
pTNM հետվիրահատական հիստոպաթոլոգիական դասակարգումը pT, pN և pM կատեգորիաները համապատասխանում են T, N և M կատեգորիաներին:
G հյուսվածաբանական տարբերակման (դիֆերենցման) աստիճանը
Gx – դիֆերենցման աստիճանը չի որոշվել
G1 – դիֆերենցման բարձր աստիճան
G2 – դիֆերենցման միջին աստիճան
G3 – դիֆերենցման ցածր աստիճան
G4 – չդիֆերենցված ուռուցք
Կլինիկական պատկերը
Ենթաստամոքսագեղձի քաղցկեղի ախտանշանները.
- ցավեր որովայնում (60-90%)
- դեղնուկ – կարող է բերել լյարդային անբավարարության, խոլեմիկ արյունահոսության
- խրոնիկ պանկրեատիտի և շաքարային դիաբետի ախտանշաններ: Ենթաստամոքսագեղձի քաղցկեղը կարող է ուղեկցվել անոթների բազմակի թրոմբոզով (Տրուսոյի սինդրոմ), որը կարող է հիվանդների մահվան անմիջական պատճառ հանդիսանալ:
Ախտորոշումը.
- արյան բիոքիմիական հետազոտություն - ամիլազայի մակարդակի, օնկոմարկերների որոշում (CA 19-9, CEA)
- ռենտգենաբանական հետազոտություններ – խոլանգիոգրաֆիա, ընդերային և վերին միջընդերային զարկերակների սելեկտիվ անգիոգրաֆիա
- ուլտրաձայնային հետազոտություն
- ֆիբրոգաստրոդուոդենոսկոպիա
- կոմպյուտերային տոմոգրաֆիա
- միջուկառեզոնանսային տոմոգրաֆիա:
- լապարոսկոպիա բիոպսիայով:
Բուժումը
Ենթաստամոքսագեղձի գլխիկի ախտահարման դեպքում կատարվում գաստրոպանկրեատոդուոդենալ ռեզեկցիա (Whipple-ի վիրահատություն)` ենթաստամոքսագեղձի գլխիկի և վզիկի հեռացում ստամոքսի անտրալ հատվածի, տասներկումատնյա աղիքի, ընդհանուր լեղածորանի դիստալ մասի, հետորովայնամզային բջջանքի ու ավշահանգույցների հետ: Ենթաստամոքսագեղձի մարմնի կամ պոչի ախտահարման դեպքում կատարվում է ձախակողմյա հեմիպանկրեատոսպլենէկտոմիա` գեղձի դիստալ հատվածը մասնահատվում է, փայծաղը հեռացվում է:
Գեղձի տոտալ ախտահարման դեպքում կատարվում է տոտալ պանկրեատոդուոդենէկտոմիա (Fortner-ի վիրահատություն)` ենթաստամոքսագեղձի, տասներկումատնյա աղիքի, ստամոքսի անտրալ հատվածի, ընդհանուր լեղածորանի դիստալ մասի, փայծաղի, ռեգիոնար ավշահանգույցների հեռացում, խոլեդոխոյեյունո- և գաստրոյեյունոանաստոմոզների ձևավորմամբ: Լեղուղիների դեկոմպրեսիայի (մեխանիկական դեղնուկ) և գաստրոդուոդենալ անանցանելիության վերացման նպատակով ձևավորում են շրջանցող անաստոմոզներ (խոլեցիստոյեյունո- և գաստրոյեյունոանաստոմոզներ):
Ենթաստամոքսագեղձի քաղցկեղի անվիրահատելի և տարածված դեպքերում կիրառում են քիմիոթերապիա (5-ֆտորուրացիլ, գեմցիտաբին):
That means you'll lead some supplemental features and press access to additional channels where you can forward movement visibility, without having to designate sense of some confused, vade-mecum migration process. https://googlec5.com
